رويا از ديدگاه روانشناسی و عرفان

رويا به معني ديدن خواب و رويت به معنای ديدن در بيداري است.

اقسام خواب:

  • خواب حکاکي: که فقط حوادث را براي انسان مي نماياند، مانند خوف و خشم و نفرت و يا ساير صفات که در کمون و اندرون انسان نهفته است.
  • خواب ارضائي: که صرفا به خاطر اقناع و ارضاء رغبات و اميال سرکوفته زندگي است.
  • خواب غيبي: که در بعضي از موارد بعضي از خواب ها موضوعات متقبل الوقوع يعني اموري که بعدا بايد انجام بگيرد در خواب مي بيند و اين نوع از خواب ها معمولا از براي صلحا و صالحان اتفاق مي افتد و بيشتر و بيشتر از براي انبياء و پيامبران و اولياء صورت وقوع پيدا کرده است.

و ممکن است که علل ديگري از براي خواب و رويا در بين بيايد که درست باشد و قابل اطمينان و فقط به اين دليل نبايد اکتفا نمود.

خواب هايي که در قرآن ذکر شده اند:

و از خواب هايي که در قرآن ذکر شده اند مي توان خواب حضرت ابراهيم (ع) در مورد قرباني نمودن اسماعيل (ع) را نام برد. و ديگر خواب حضرت رسول درباره مسجد الحرام ، خواب يوسف صديق (ع) در ابتداي جواني خويش (آيه هاي ۴ و ۵ سوره مبارکه يوسف) و در آيه ۴۳ سوره انفال، داستان جنگ بدر و حضرت پيامبراکرم (ص) و ديگر خواب خاتم الانبياء (ص) در مورد ورود به مکه (و فتح آن).

 

انتقاد بر نظرات فرويد:

فرويد اکثر رغبت و اميال و بلکه همه آنها را فقط ناشي از دو غريزه (حفظ نفس) و ديگري غريزه جنسيت مي داند. و خواب و حتي بعضي از امراض جسماني نتيجه سرکشي و طغيان همين رغبت ها و ميل هاي سرکوفته است و به عقيده فرويد، رويا برزخي است که مابين حيات پنهاني و حيات معقول قرار دارد و هيچ خوابي را عبث و بيهوده و باطل، نمي شود حساب کرد.
انتقادي که بر وي وارد مي آيد اين است که او از عهده تحليل و علت خوابهاي غيبي که قبلا بدان اشاره کرديم بر نمي آيد و ديگر اينکه در انسان عاقل مهذب، جنبه حيواني مغلوب جنبه انساني است و در انسان غير مهذب برعکس است. و غربيان بدين باورند که فرويد اولين کسي است که به تأويل خواب پرداخته، در حاليکه چنين نمي باشد. در کتاب فرويد آمده است: تعبير خوابها صحيح ترين راهي است که به شناسايي ضمير مخفي در حيات نفساني منتهي مي شود و چون فرويد بيشتر از نظر مادي مي انديشد، نمي تواند توجهي به مراتب روحاني و ارتباط آن با عالم بالا بنمايد.
خوابهاي مربوط به هر ملت توام و عجين با همان احساسات بوده و به همان نسبت تعبير کنندگان نيز اگر با ضماير باطني قومي آشنايي کامل داشته باشند مي توانند تعبيرات خواب را با استفاده از همان احساسات و عقايد توجيه و تفسير کنند.

 

نکات لازمه قبل از رمزگشايي و تعبير خواب فرد رويابين:

  1. باورهاي اعتقادي از نظر ديني و اجتماعي و ديدگاه هاي عرفي و شرعي مورد قبول فرد رويابين و جامعه ايي که در آن زندگي مي کند. مثال: صليب براي يک فرد مسيحي در خواب نشانه اي از مرگ تلقي مي شود ولي براي يک ايراني نشانه اي از درفش کاوياني و عزت و بزرگي است.
  2. بررسي تغذيه و داروهاي مورد استفاده از نظر کمي و کيفي و از لحاظ تاثيرات بيوشيميايي و فارماکولوژيکي.
  3. بررسي حالات پسيکولوژيک و تاثير مسائل روحي و رواني در روشن بيني واقعي فرد رويابين.
  4.  بررسي اتفاقات روزمره و شغل و مشغوليات فرد رويابين.
  5. بررسي معضلات جسماني و دردهاي بدني در رويابين.
  6.  بررسي زمان ديدن رويا و خواب در فرد رويابين از نظر مکانيزم عملکرد مغز در ساعات گوناگون متفاوت مي باشد.

نتيجه کلي:

  • خواب رفتن براي صحت و سلامت جسم وروان بسيار واجب است.
  • خواب دادن يک سوپاپ تخليه رواني است.
  • خواب ديدن نشانه ايي از بشارت و يا هشدار ضمير ناخودآگاه آدمي است.
  • يکي از شيوه هاي روشن بيني ديدن خوابهاي صادقه و قابل تعبير مي باشد.
  • خواب ديدن يک فرآيند فيزيولژکي است که مواردي از قبيل باورها و مشغوليات و بيماريها و… مي تواند در روند رويا تأثير بگذارد.
  • با تجربيات تمرکزي، نيروي روشن بيني ذهن را باور نمود تا از طريق خوابهاي صادقه آينده را پيشگويي کرد.

 
منبع: کتابخانه دیجیتالی تبیان

به اشتراك بگذار:

پاسخی بگذارید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *